Gelecekle ilgili dusler: Pil

Gelecegi tahmin etmek guc. Hayal kurmak yapilabileceklerin en guzeli belkide. Hayal etmek bilgiden daha onemlidir demis Einstein. Hayal dunyasinda yasamak da dogru degil tabiki. Isim simulasyon yapmak. Yaptigim sey atomlarin arasindaki kuvvetleri formulize edip bir sonraki adimda nerede olduklarini hesaplamak. Atomlarin arasindaki etkilesimler kompleks olsada onlari bir olcude sadelestirebiliyoruz. Kucuk bir zaman araliginda belli miktar hata yapmayi goze alarak atomlarin gelecekte nerede olacaklarini hesaplayabiliyoruz. Gelecek derken en uzun suren simulasyonlarimiz bile nano saniye mertebesinde (1 nanosaniye = saniyenin milyarda biri). Gercek hayatta ise gelecegi hesaplamak imkansiz. Cok fazla parametre var ve insanlarin davranislari irrasyonel olabiliyor. Yani verdigimiz kararlarin bazilarinin mantikli nedenleri olmuyor. Dolayisiyla bu kararlari onceden hesaplamamiz imkansiz. Bu nedenle insanlarin isin icinde oldugu olaylari simule etmek neredeyse imkansiz. Yapabilecegimiz tek sey hayal edip varsayimlarda bulunmak.
Dusunelim.
1 Litre benzinde varolan kimyasal enerji 9 kWh. Yani 100 Wattlik ampulu 90 saat yakabilecek kadar enerji. Diyelim ki bu kadar enerjiyi depolayabilecek pil gelistirildi. Yani 1 kg pilde 100 Wattlik ampulu 90 saat yakabilecek kadar enerji depoladik. Kiyas yapmak acisindan; 12 Voltluk araba akusunun kapasitesi yaklasik 40 Ah yani Wh e cevirirsek 480 Wh. Eger 1 kg'inin depoladigi enerjiyi hesaplarsak yaklasik 48 Wh yapar. 9 kWh'in 200 de 1'i. Yani bahsettigimiz suanki varolan araba akulerinden 200 kat daha kapasiteli pil yapmak. Varsayimimiz bu ozellikte pilin makul bir fiyata uretilmis olmasi.
Dunya'da neler degisirdi?
Once sunu soylemek lazim. Bu icat butun dunyayi degistirirdi. Suanki paradigmalarin tamami yokolur yerlerine yenilerini koyardik. Neden?
Ortalama bir arabanin benzin deposu 60 litre. Bu agirliktaki bir bataryada ayni miktarda enerjiyi depolayabilseydik petrole ihtiyacimiz kalmazdi. Eger bu bataryayi sarj etmek bes on dakika icinde mumkun olsaydi elektrikli araclarimizla uzun seyehatlere cikabilirdik. Daha da onemlisi bu pilin maliyeti 1000 dolarin altinda olsaydi o zaman elektrikli arabalar suan kullandigimiz benzinli arabalarin yerlerini rahatlikla doldurabilirdi.
Pili hangi malzemeden yaparlardi? Bu hammadde en cok hangi ulkede bulunurdu? Icadi hangi millet yapardi. Icat bati medeniyetinden mi dogudan mi cikardi? Bu sorularin cevaplarini tahmin etmek imkansiz. Dusunmek zevkli.
Diyelim ki icadi Cin yapti. Su siralar telif haklari ve patent yasalarinin uygulanmasi icin Cin'e politik baski uygulayan bati dunyasi acaba bu pil icin yuksek meblaglar oderlermiydi yoksa aynisini taklit edip bu icadi yapan ulkenin fikir haklarini gormezden mi gelirlerdi?
Bu isin sadece bir yonu. Diger yonleride var. Sorulari art arda siralayabiliriz. Petrolun onemi nerdeyse yok olurdu. Petrole bagimli ulkelerin ekonomileri yerle bir olurdu. Ortadogunun onemi suphesiz azalirdi. Hangi ulkeler on plana cikardi? Petrolun yerini hangi hammadde alirdi?