Yeni yilda, 2009'daki mali kriz nedeniyle harcamalarini arttirmak zorunda kalan devlet butcesinde olusan acigi gidermek icin vergileri arttirdi. Turkiye'deki carpik vergi duzeni nedeniyle gelirden toplanan vergi yerine devlet harcamadan vergi toplar hale geldi. Adaletli vergi sistemlerinde az kazanan az vergi oderken cok kazanan daha cok vergi oder. Turkiyede ise durum biraz farkli. Gelir ve kurumlar vergisini yeterince toplayamayan devlet (bu iki vergi turu de kazanctan alinan vergidir daha cok zenginlere hitap eder) harcamadan vergi toplamak zorunda kaliyor. Benzin, sigara, alkol, otoyol, kopru vb. mal ve hizmetlerden yuklu miktarda vergi aliyor. Bu mal ve hizmetler toplumun her kesimince kullaniliyor. Zengini de fakiri de ulasim hizmeti almak zorunda yani benzine vergi odeyecek, otoyola para odeyecek. Daha bir kac yil oncesine kadar gidada kdv %18 idi. Bu adaletsizligin biran once duzelmesi gerekiyor.
Yuksek vergilerin en kabuledilebilir olani sigara sanirim. Dunyadaki butun modern devletlerde sigaradan yuksek vergi alinir. Avrupanin hemen her ulkesinde sigara 5 euro civarindadir. ABD'nin de gelismis eyaletlerinde durum farkli degildir. Sigaranin pahali olmasinin iki temel nedeni var birincisi tuketimi azaltip halin sagligini korumak, ikincisi ise sigara icenler hem cevrelerini zehirliyor hemde kendilerini. Bunun da faturasi eninde sonunda devlete cikiyor. Turkiye gibi bir cok ulkede saglik hizmetini devlet verir. Sigaranin devlete maliyeti ise sigara icenlerinin hayatlarinin son demlerinde yasadiklari olumcul hastaliklarin tedavilerinde ortaya cikiyor. Sigaradaki vergi arttirilinca hemen sigara ureticileri ortaya cikip devlete odedikleri vergiden bahsederler. Sanki bu para ureticilerin ceplerinden cikiyor. Son on yilda 12 milyar dolar vergi toplamis devlet. Peki son on yilda sigara kaynakli hastaliklarin tedavisi icin ne kadar para harcamis devlet?
Yasaklar ve zamlarla birlikte sigara pahali ve insanin hayat standardini dusuren bir aliskanlik haline geldi. Bu yaziyi yazerken yanina bir resim koymak istedim. Internette resim olarak sigara anahtar kelimesi ile arama yaptiginizda cikan resimler kahvalti yaparken hic iyi gitmedi. Tiryakiler o resimlerden bir kacini indirip bilgisayarinizin arka plan resmi yapin belki etkisi olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder